ارائه الگویی برای استقرار خوشه مدیریت تولید، فرآوری و بازاریابی زیتون در شهرستان طارم

پژوهش حاضر با هدف بررسی مشکلات و موانع زیتون کاری و ارائه راهکارهای موثر برای رفع آن ها در شهرستان طارم انجام گرفته است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با بهره گیری از روش نظریه مبنایی انجام شده است. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق مصاحبه نیمه ساختارمند بود. جامعه آماری این تحقیق را سه گروه شامل زیتون کاران، فرآوری کنندگان و فروشندگان و کارشناسان مرتبط تشکیل دادند. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام گرفت و مصاحبه با نمونه ها تا مرحله اشباع ادامه یافت و در نهایت 68 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. مصاحبه ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج در مرحله کدگذاری باز 116 مانع و 45 راهکار از نمونه زیتون کاران، 71 مانع و 23 راهکار از نمونه فرآوری کنندگان و فروشندگان، 123 مانع و 106 راهکار از دید کارشناسان شناسایی شد. پس از کدگذاری محوری و گزینشی و تلفیق نتایج سه گروه جامعه آماری الگوی نهایی مشکلات چرخه تولید تا بازاریابی زیتون مشخص گردید. در این مدل ضعف در سیاست گذاری عامل اصلی محدودیت می باشد. عواملی همچون آفات و بیماری های موجود و همچنین کمبودهای محیطی و ضعف های مدیریتی باعث اخلال در تولید می شوند. فرآوری و بسته بندی نامناسب به علت فقدان آموزش و ضعف مالی، ضعف مدیریت قیمت و واردات و صادرات نیز از مشکلات مراحل فراوری و فروش است. در مدل تلفیقی راهکارهای بهبود چرخه تولید تا بازاریابی زیتون مشخص شد توسعه زیرساخت ها و سرمایه گذاری اولین اقدام است. پس از آن احداث نهالستان و واگذاری اراضی ملی برای رفع مشکلات مرحله تولید و احداث و کنترل کارگاه ها و آموزش باغداران برای رفع مشکلات مرحله فرآوری توصیه شد. این موارد در کنار فرهنگ سازی و کنترل مرزها برای رفع مشکلات بازاریابی به بهبود چرخه تولید تا بازاریابی زیتون کمک می کند. بر اساس نتایج، خوشه مدیریت تولید، فرآوری و بازاریابی زیتون در شهرستان طارم در قالب تعاونی طراحی گردید که اعضای آن را زیتون کاران، فرآوری کنندگان، بسته بندی کنندگان و فروشندگان زیتون تشکیل می دهند. در این خوشه شش واحد ستادی شامل خدمات مکانیزه و فنی، آموزش و پژوهش، امور مالی، واحد مبارزه با آفات و بیماری ، واحد نظارت و حمل و نقل وجود دارد.